Léiríonn Suirbhé Náisiúnta Teagasc ar Fheirmeacha tionchar na haimsire ar ioncaim feirme in 2018

Tá méid thionchar airgeadais dhrochaimsir 2018 ar ioncaim fheirmeacha na hÉireann soiléir ó shonraí Shuirbhé Náisiúnta Teagasc ar Fheirmeacha a eisíodh le déanaí. Ar gach cineál feirme in 2018, bhí feirmeoirí ag streachailt le deileáil leis na deacrachtaí a chruthaigh an drochaimsir agus na coinníollacha dúshlánacha ar fheirmeacha.

Bhí an-tionchar ag an geimhreadh fada agus an samhradh an-tirim a lean é ar fhás féir in 2018. Mar gheall air sin, tháinig méadú suntasach ar mhéid an bhia agus an fhodair a ceannaíodh ar fheirmeacha féaraigh (feirmeacha déiríochta agus stoc tirim) chun an t-easnamh maidir le táirgeadh féir a chúiteamh, agus bhí ardú 34 faoin gcéad ar an meánchaiteachas ar bhia. Ós rud é go raibh gá le stoic fodair a mhéadú, ardaíodh an caiteachas ar leasachán, conraitheoireacht innealra agus breosla. D'ardaigh na tosca sin ar fad le chéile caiteachais táirgthe go mór.

Bhí an tionchar a bhí ag an aimsir ar ioncaim feirme ar leith in 2018 ag brath ar thosca a bhain le gach feirm ar leith, lena n-áirítear aimsir áitiúil, cineál na feirme, cineálacha ithreach, rátaí stocála agus an meascán de bharra geimhrigh agus earraigh a cuireadh. Chabhraigh fás maith féir go déanach sa séasúr agus feachtas déanta sadhlais breisithe le méadaithe níos géara ar chostais táirgthe go déanach sa bhliain a sheachaint agus chuir siad bac ar tuilleadh laghdaithe in ioncam feirmeacha.

Meastar gur thit an meánioncam feirme teaghlaigh ar fheirmeacha Tógála Eallaigh go €8,318 in 2018, laghdú 22 faoin gcéad ar meán €10,642 in 2017, agus ba é an méadú géar ar chostais táirgthe an príomhchúis leis an laghdú sin. Tháinig laghdú ioncaim ar Fheirmeacha Eallaigh Eile freisin, taobh amuigh de chórais táirgthe laonna, lena gcuimsítear réimse de chórais éagsúla táirgthe eallaigh (m.sh. críochnaitheoirí eallaigh), mar gheall ar chaiteachas níos airde ar ionchur, ach ní raibh an laghdú chomh géar ceánna is a bhí ar fheirmeacha Tógála Eallaigh. Ba é €14,408 an meánioncam feirme ar fheirmeacha Eallaigh Eile in 2018, laghdú 11% ar fhigiúr €16,115 in 2017.

Dar leis an Dr Emma Dillon, eacnamaí le Teagasc, is ar Fheirmeacha déiríochta a tháinig an laghdú is mó ar ioncam in 2018; thit an meánioncam feirme déiríochta 31 faoi gcéad go €61,273, i gcomparáid le €88,829, meánioncam 2017. Mhéadaigh úsáid dhlúthbhia beagnach aon trian go níos mó ná 1,300 kg in aghaidh na bó.

Tháinig laghdú ar ioncam fheirmeacha caorach in 2018 freisin, toisc gur baineadh níos mó úsáid as bia agus leasúcháin ná mar a bhaintear de ghnáth. Thit an meánioncam Feirme Caorach ó €17,357 in 2017 go €13,769 in 2018, laghdú 21%.

In 2018, d'éirigh níos fearr i gcoitinne le barra a cuireadh sa gheimhreadh i dtaobh táirgeachta de ná mar a d'éirigh le barra a cuireadh san earrach. Cé go raibh na barra ar fheirmeacha curaíochta i bhfad níos lú ná na meánbharra, bhain feirmeoirí leas as ardú suntasach ar phraghasanna fómhair in 2018 i gcomparáid le 2017. D'ainneoin na mbarr íseal, ba leor an t-ardú praghais sin chun meánioncam feirmeacha curaíochta a mhéadú go €42,678 in 2018, méadú 18 faoin gcéad ar €36,048, figiúr 2017.

San earnáil feirmeoireachta trí chéile, tháinig laghdú 21 faoin gcéad ar an meánioncam feirme teaghlaigh in 2018, arna laghdú ó €29,774 in 2017 go €23,483. É sin ráite, tá an-éagsúlacht ann fós idir chórais feirme aonair.

Rinneadh an suirbhé, atá bunaithe ar mhodheolaíocht a aithnítear go hidirnáisiúnta, ar shampla ionadaíoch d'fheirmeacha timpeall na hÉireann. Foireann taifeadóirí feirme SNF Teagasc a thug cuairt ar níos mó ná 800 feirm ar fud na tíre i rith na bliana a bhailigh na sonraí don suirbhé. Clúdaíonn an suirbhé na príomhearnálacha talmhaíochta ar talamh in Éirinn; déiríocht, mairteoil, caoirigh and curaíocht.

Is féidir breathnú ar na réamhfhigiúirí iomlána Ioncaim Feirme Teaghlaigh 2018 ó Shuirbhé Náisiúnta Teagasc ar Fheirmeacha ar https://www.teagasc.ie/publications/2019/National-Farm-Survey-Preliminary-Results-2018.php