Sláinte agus Leas Ainmhithe a Fheabhsú
I measc na ndúshlán a thugann tionscadal taighde nua arna stiúradh ag Teagasc aghaidh orthu tá rannpháirtíocht feirmeoirí le seirbhísí sláinte ainmhithe, úsáid antaibheathach sa talmhaíocht a laghdú, agus cleachtais bhithshlándála ar fheirmeacha a fheabhsú.
Tá Tionscadal taighde nua ar bun faoi láthair atá ag tabhairt aghaidh ar na príomhdhúshláin sláinte agus leasa ainmhithe a bhfuil ann faoi láthair agus atá ag teacht chun cinn i dtionscal talmhaíochta na hÉireann.
I measc na ndúshlán a thugann tionscadal taighde nua arna stiúradh ag Teagasc aghaidh orthu tá rannpháirtíocht feirmeoirí le seirbhísí sláinte ainmhithe, úsáid antaibheathach sa talmhaíocht a laghdú, agus cleachtais bhithshlándála ar fheirmeacha a fheabhsú. Cruinníonn an tionscal taighde nua, darb ainm ‘SWAB’ (Faireachas, Leas agus Bithshlándáil Ainmhithe Feirmshaothraithe), eolaithe, lucht tionscail, feirmeoirí agus tréidlianna le chéile chun réitigh nuálacha a fhorbairt chun dul i ngleic le roinnt de na príomhcheisteanna atá roimh thionscal talmhaíochta na hÉireann ó thaobh sláinte agus leasa ainmhithe de.
Tá láidreacht an tionscadail thaighde bunaithe ar a nádúr idirdhicsiplíneach, rud a mhíníonn an Dr Áine Macken-Walsh, Príomhthaighdeoir SWAB mar seo a leanas: “Bainfidh an tionscadal seo leas as saineolas idirdhicsiplíneach chun tuairimí, imní agus luachanna páirtithe leasmhara maidir le leas agus sláinte ainmhithe a fhiosrú. Baineann an tionscadal úsáid as réimse saineolas a roghnaíodh go cúramach ó dhisciplíní na socheolaíochta, na síceolaíochta, na heacnamaíochta, na tréidliachta, leasa ainmhithe agus na heipidéimeolaíochta. Cinnteoidh rannpháirtíocht ionadaithe ón Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara, Sláinte Ainmhithe Éireann agus rannpháirtíocht an phobail agus tionscail feirmeoireachta go mbeidh aschur cothrom cuí ann idir fiosrú eolaíochta agus feidhm fíorshaoil mar uirlisí “réidh don chleachtas”.”
Saincheist amháin ar a dtabharfaidh an tionscadal aghaidh ná faireachas sláinte ainmhithe. D'aithin an Dr Conor McAloon, Comhordaitheoir Tionscadail SWAB é seo mar phríomh-shaincheist: “Tá faireachas den scoth ríthábhachtach chun sábháilteacht agus cáilíocht bhia na hÉireann a chinntiú. Beidh an taighde seo mar bhonn fianaise do chinntí beartas a chuirfidh eolas ar fáil faoin mbealach a fheidhmíonn an córas faireachais agus faoina fhorbairt amach anseo. Is dul chun cinn ó thaobh na teicneolaíochta de in Éirinn cur i bhfeidhm faireachais ‘chliste’, ag baint leas as próiseáil sonraí”
Díreoidh tionscadal SWAB ar úsáid antaibheathach i dtalmhaíocht na hÉireann freisin. Aithnítear frithsheasmhacht in aghaidh ábhair fhrithmhiocróbaigh (AMR) mar mhórbhagairt ar an tsláinte phoiblí sa 21ú aois. Ta caitheamh forleathan drugaí frithmhiocróbacha, antaibheathaigh san áireamh, tar éis cur leis an ardú sciobtha ar AMR. Tabharfaidh tionscadal taighde eile maoinithe ag an gcomhlacht uile-oileáin safefood tacaíocht don obair seo. Díreoidh an tionscadal sin go sonrach ar straitéisí a fhorbairt chun úsáid ábhar frithmhiocróbach ar fheirmeacha a laghdú agus leathnóidh sé réimse an oibre chuig Tuaisceart Éireann. Ag labhairt faoin tionscadal, bhí an méid seo a leanas le rá ag an Dr Áine Regan, Príomhthaighdeoir thionscadal Úsáid Ábhar Frithmhiocróbach (AMU) Safefood: “Oibreoidh tionscadal AMU safefood le feirmeoirí agus tréidlianna chun réitigh phraiticiúla agus sásúla a chruthú ar féidir a chur i bhfeidhm chun an úsáid a bhaintear as ábhar frithmhiocróbach a laghdú agus chun cur i bhfeidhm straitéisí malartacha maidir le bainistiú sláinte ainmhithe a chur chun cinn.”