Mná a chumhachtú chun inbhuanaitheacht chórais bhia na hEorpa a fheabhsú
Ag imeacht ar líne Dé Céadaoin, 1 Feabhra, mhalartaigh fionraithe agus acadóirí ó Éirinn, ón Tuirc agus ón nGréig eispéiris maidir le dúshláin agus réitigh i dtaca le fiontraíocht na mban. Bhí an t-imeacht dírithe ar rannpháirtíocht na mban i slabhraí gairide soláthair bia (SFSC). Meastar go bhfuil róil ag a leithéid de shlabhraí maidir le hinbhuanaitheacht ár gcórais bhia a fheabhsú mar aon le forbairt tuaithe a thacú. Tugadh ‘táirgeoirí ban SFSC a chumhachtú in Éirinn agus san Eoraip’ ar an imeacht, a bhí óstáilte ag Teagasc agus ag Ollscoil Teicneolaíochta na Mumhan (MTU) mar imeacht de chuid an tionscadail AgroBRIDGES.
Agus í ag baint leas as torthaí tomhaltóra Uile-Eorpaigh laistigh de thionscadal AgroBRIDGES, dhírigh an tOllamh Maeve Henchion, Teagasc, aird ar an bhfíric go raibh a ndúshláin féin ag táirgeoirí maidir le bheith in ann éilimh tomhaltóirí a shásamh, cé go raibh tacaíocht le feirmeoirí agus leis an ngeilleagar áitiúil mar cheann de na spreagthaí do thomhaltóirí chun bia a cheannach ó Shlabhraí Gairide Soláthair Bia. Dhírigh sí aird ar na dúshláin bhreise a bhí roimh fhiontraithe ban amhail rochtain ar airgeadas, ionchais shóisialta agus bacainní cultúrtha.
Le linn an imeachta, mhínigh Begüm Mutuş ó Sabri Ülker Foundation an dóigh a bhfuiltear ag tacú le feirmeoirí ban sa Tuirc chun gnólachtaí brabúsacha a reáchtáil. “Is féidir le comharchumainn deiseanna do mhná a fheabhsú,” ar sise, agus í ag rá go bhfuarthas amach le taighde go raibh líon na mban i róil cheannasaíochta i gcomharchumainn níos airde ná mar a bhí sé i bhfoirmeacha eile eagraíochtaí. Luaigh sí go raibh dúshláin fós roimh tháirgeoirí ban sa Tuirc maidir le rochtain ar chreidmheas, in ainneoin go raibh siad ina mbaill de líonraí amhail comharchumainn na mban. Dhírigh sí aird freisin ar ról na feirmeoireachta ar conradh i rannpháirtíocht na mban a chumasú, ag sonrú cláir den chineál sin sa Tuirc, agus chuir sí béim ar an bhfíric go bhfuil cláir mar sin ina “gcláir tionchair” trína bhforbraítear luach an gnólachta, i.e. tá ciall leo ó thaobh an ghnó de.
Roinn Ailbhe Gerrard, úinéir Brookfield Farm in Éirinn, a chuid smaointe cosúla maidir le rochtain ar airgeadas, agus luaigh sí ní hamháin go raibh airgeadas ina fhadhb, ach go raibh an dúshlán breise ann nach nglactar go dáiríre le mná mar úinéirí gnólachtaí. Dúirt Ailbhe go ndearna sí an cinneadh straitéiseach blianta fada ó shin chun cur isteach ar dhuaiseanna chun a creidiúnacht a fheabhsú. Fuair sí go leor duaiseanna ó shin ar leith, lena n-áirítear Scoláireacht Talmhaíochta Nuffield. Cuireadh ar a súile leo sin an oiread eispéireas agus deiseanna a bhí ann freisin.
Luaigh Anne Marie Feighery, a bhfuil Feighery’s Farm Beetroot Juice aici i gContae Uíbh Fhailí, praghsáil táirgí mar dheacracht dá gnólacht féin agus í ag rá go raibh 23% CBL ar dheochanna sláintiúla chomh maith le deochanna siúcriúla le híoc ag tomhaltóirí. Chreid sí gur chomhlánaigh agus gur thacaigh gníomhaíochtaí de chuid a hathar agus a deartháireacha i ngnólachtaí gaolmhara a gnólacht féin go fíormhaith.
Ba dheis é an t-imeacht chun daoine a chur ar an eolas maidir le huirlisí agroBRIDGES, atá comhdhéanta de shraith ábhar cumarsáide, uirlisí de chineál TF agus uirlisí eagraithe imeachtaí do tháirgeoirí agus do thomhaltóirí. Chuidigh Teagasc le forbairt na huirlise Yes You Can! lena gcuimsítear físeán - bailiúchán de 12 chás rathúla de Shlabhraí Gairide Soláthair Bia timpeall na hEorpa chun táirgeoirí a spreagadh agus a ghríosú. Forbraíodh an físeán Yes You Can i gcomhar le Sustainable Innovation Europe (SIE) na Spáinne agus is féidir teacht air ar shuíomh gréasáin agroBRIDGES: https://www.youtube.com/watch?v=YV_ORJoa3mc.
Le haghaidh faisnéis bhreise a fháil, déan teagmháil leis an Ollamh Maeve Henchion (maeve.henchion@teagasc.ie)